Quy tắc chuyển từ âm Hán việt sang âm on

Trước hết mình nêu lên 1 số khái niệm sẽ dùng cho âm HÁN VIỆT và ÂM ON như sau:
* ÂM ĐẦU: Là chữ cái đầu trong 1 từ như: H/L/K/M....
* ÂM VẦN: Là các vần trong 1 từ như: ~ AN/EN/I/ÔI....
Ví dụ: 
+Chữ HÁN thì âm đầu là H, âm vần của nó là ÁN
+Chữ かん（KAN)　thì âm đầu thuộc hàng K , âm vần là AN

^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
Sau đây mình sẽ đưa ra 1 số quy tắc đơn giản sau:
I- Những âm Hán Việt có ÂM ĐẦU  là H/K/GI/C/QU thì âm ON sẽ có âm đầu thuộc hàng K ( か／き／く／け／こ）
II- Những âm Hán Việt có ÂM ĐẦU  là T thì âm On sẽ chuyển thành S ( ~90%) （さ／し／す／せ／そ）hoặc T ( ~10 %)(た／ち／つ／て／と)
III-Những âm Hán Việt có ÂM VẦN có chứa : EN , EM như: ~IÊN, ~IÊM ,~UYÊN, ~ÊN, ~ÊM thì âm ON của nó sẽ là ~EN （せん／でん／てん。。。）

=>Kết hợp 2 quy tắc trên ta có thể biết được âm ON của một số chữ Kanji như sau;
1*TIÊN= T+ IÊN=S+EN=SEN (せん）
先生-TIÊN SINH-　せんせい= Thầy, cô giáo
先月=TIÊN NGUYỆT-　せんげつ= Tháng trước

…………………………………………………………………………………………
2*HIẾN= H+ IẾN=K+EN=KEN（けん）
貢献-CỐNG HIẾN-　こうけん= Cống hiến

……………………………………………………………………………………………………….
3*KIẾN=K+IẾN=K+EN=KEN（けん）
見学-KIẾN HỌC-　けんがく= Tham quan học tập
意見-Ý KIẾN-　いけん= Ý kiên

…………………………………………………………………………………………………………
4*TUYẾN=T+UYẾN=S+EN=SEN（せん）
新幹線-TÂN CÁN TUYẾN-　しんかんせん= Tàu siêu tốc
線路-TUYẾN LỘ-　せんろ= Đường tàu

…………………………………………………………………………………………………………
5*NGUYÊN=NG+UYÊN=G+EN=GEN（げん）
原因-NGUYÊN NHÂN-　げんいん= Nguyên nhân
原理-NGUYÊN LÍ-　げんり= Nguyên lí

………………………………………………………………………………………………………….

IV-Những âm Hán Việt có âm đầu là NG thì âm ON sẽ có âm Đầu là G ( が、ぎ、ぐ、げ、ご）
Ví dụ: 
NGOẠI---->GAI

NGỮ------->GO
NGÔN----->GEN
NGHIỆP-->GYOU
NGHỊ----->GI
V- Những âm HÁN VIỆT có âm Vần là ~AN/AM  thì âm ON sẽ chuyển~ AN
Ví dụ:
HÁN---->KAN　
HÀN---->KAN　
THAM-->SAN　
=> Kết hợp các quy tắc trên ta có cách đọc cho các chữ KANJI sau:
................................................................................................
1.(岸)　NGẠN=NG+AN=G+AN=GAN（がん）
*海岸=HẢI NGẠNーかいがん= BỜ BIỂN
................................................................................................
2.(解)　TÁN=T+ÁN=S+AN=SAN（さん）
*解散=GIẢI TÁNーかいさん=GIẢI TÁN
................................................................................................
3.(韓)　HÀN=H+ÀN=K+AN=KAN（かん）
*韓国=HÀN QUỐCーかんこく=HÀN QUỐC
................................................................................................
4.(参)　THAM=TH+AM=S+AN=SAN（さん）
*参加-THAM GIAーさんか＝THAM GIA
................................................................................................
5.(関)　QUAN=QU+AN=K+AN=KAN（かん）
*関係ーQUAN HỆ=かんけい=QUAN HỆ
*関連ーQUAN LIÊN=かんれん=LIÊN QUAN
................................................................................................
6.(管)　QUẢN=QU+ẢN=K+AN=KAN（かん）
*管理ーQUẢN LÍ=かんり=QUẢN LÍ
................................................................................................
7.(館)　QUÁN=QU+ÁN=K+AN=KAN（かん）
*大使館ーĐẠI SỨ QUÁN=たいしかん=ĐẠI SỨ QUÁN
*図書館ーĐỒ THƯ QUÁN=としょかん=THƯ VIỆN

*体育館ーTHỂ DỤC QUÁN=たいいくかん=NHÀ THI ĐẤU
................................................................................................
8.(三)　TAM=T+AN=S+AN=SAN（さん）
*三年ーTAM NIÊN=さんねん=3 NĂM
*三人ーTAM NHÂN=さんにん=3 NGƯỜI
................................................................................................
9.(源／原)ーNGUYÊN=NG+UYÊN=G+EN=GEN（げん）
*原因ーNGUYÊN NHÂN=げんいん=NGUYÊN NHÂN
*電源ーĐIỆN NGUYÊN=でんげん=NGUỒN ĐIỆN
................................................................................................
10.(産) SẢN=S+AN=S+AN=SAN(さん)
*産業ーSẢN NGHIỆP=さんぎょう=SẢN NGHIỆP
*生産ーSINH SẢN=せいさん=SẢN XUẤT
*農産ーNÔNG SẢN=のうさん=NÔNG SẢN
…………………………………………………………………………….

VI- Những âm Hán Việt có ÂM VẦN là ~INH thì âm On của nó có ÂM VẦN là ~E+I
=> Kết hợp các quy tắc đã học ta có cách đọc âm ON của những KANJI sau:
................................................................................................
1. SINH 生=S+INH=S+EI=SEI　せい
Ví dụ:
* TIÊN SINH　先生=せんせい=Thầy /Cô giáo
* SINH SẢN　生産= せいさん=Sản xuất
................................................................................................
2.TÍNH 性=T+ÍNH=S+EI+SEI　せい
Ví dụ:
* TÍNH CHẤT　性質= せいしつ=Tính chất
* NỮ TÍNH　女性= じょせい=Phụ nữ
...............................................................................................
3. LINH　霊=L+INH=R+EI=REI
Ví dụ:
* THẦN LINH　心霊=しんれい=Tâm linh

* LINH HỒN 霊魂=れいこん=Linh hồn
...............................................................................................
4. MINH 明=M+INH=M+EI=MEI　めい
Ví dụ:
* THUYẾT MINH　説明=せつめい=giải thích
* MINH TRỊ　明治=めいじ=Thời Minh Trị
...............................................................................................
5. ĐỊNH 定=Đ+ỊNH=T+EI=TEI　てい
Ví dụ:
* QUYẾT ĐỊNH　決定=けってい=Quyết định
* ĐỊNH KỲ　定期=ていき=Định kỳ
...............................................................................................
6. VINH　栄=V+INH=E+I=EI　えい
Ví dụ:
* VINH QUANG　栄光= えいこう=Vinh quang
* PHỒN VINH　繁栄=はんえい =Phồn vinh
...............................................................................................

VII-Những âm HÁN VIỆT có ÂM VẦN là ~ÂP/~ ƯU thì ÂM ON sẽ có ÂM VẦN là~

～ゅう

Ví Dụ:

１．CẤP急=C+ẤP=K+YUU=きゅう

＊CẤP HÀNH急行＝きゅうこう

２．TẬP習=T+ẬP=S+YUU=しゅう

＊HỌC TẬP学習＝がくしゅう

＊TẬP QUÁN習慣＝しゅうかん

３．CỨU救=C+ƯU=K+YUU=きゅう

＊CẤP CỨU救急=きゅうきゅう

４．NGỬU牛=NG+ƯU=G+YUU=ぎゅう

＊NGƯU NHŨ牛乳=ぎゅうにゅう

VIII-　Những　ÂM HÁN VIỆT có ÂM VẦN là ~ IÊU/~ ƯƠNG/ ~ IÊP thì ÂM ON có ÂM VẦN là ~ ょう

１．    TIỂU小=T+IÊU=S+YOU=しょう

* TIỂU HỌC小学=しょうがく

   2.     TƯƠNG将= T+ƯƠNG=S+YOU=しょう

           * TƯƠNG LAI将来=しょうらい

   3.     NGHIỆP業=NGH+IÊP=ぎょう

           *  CÔNG NGHIỆP工業＝こうぎょう

IX- Những âm Hán Việt có Âm Vần là ~INH thì âm ON sẽ có ÂM VẦN là ~EKI

Kết hợp những quy tắc này ta có cách đọc của những chữ Kanji cưới đây:

1.     TÍCH:

績

T+ICH=S+EKI=SEKI

1.     SỰ TÍCH=　事績

2.     THÀNH TÍCH= 成績

2.     LỊCH:

歴

L+ICH=R+EKI=REKI

1.     LÝ LỊCH=履歴

2.     LỊCH SỬ=歴史

X- Những âm HÁN VIỆT có ÂM CUỐI là Ｔthì âm ON sẽ có ÂM CUỐI là TSU

 Kết hợp những  quy tắc đã cho chúng ta có cách đọc của những  chữ Kanji dưới đây:

1  THIẾT

切

TH+IÊ+T  S+E+TSU=  SETSU

1. 親切 THÂN THIẾT=しんせつ=Thân Thiện

2. 節約 TIẾT ƯỚC=せつやく=Tiết Kiệm

2  KẾT

結

K+E+T  K+E+TSU  KETSU

1. 結論 KẾT LUẬN=けつろん=Kết luận

2. 連結 LIÊN KẾT=れんけつ=Liên kết

3  PHÁT

発

PH+Á+T  H+A+TSU  HATSU

1. 発達 PHÁT ĐẠT=はったつ=Phát triển

2. 出発 XUẤT PHÁT=しゅっぱつ=Xuất phát

4  BIỆT

別

B+IỆ+T  B+Ê+TSU  BETSU

1. 特別 ĐẶC BIỆT=とくべつ=Đặc biệt

2. 離別 RIBETSU =りべつ=Li biệt

5  HOẠT

活

H+ỌA+T  K+A+TSU  KATSU

1. 生活 SINH HOẠT=せいかつ=Cuộc sống

2. 活躍 HOẠT DIỆU=かつやく=Hoạt Động

6  THUYẾT

説

TH+UYẾ+T  S+Ê+TSU  SETSU

1. 説明 THUYẾT MINH=せつめい=Giải 　thích

2. 小説 TIỂU THUYẾT=しょうせつ

XI- NHỮNG ÂM HÁN VIỆT CÓ ÂM CUỐI LÀ C THÌ ÂM ON CŨNG CÓ TẬN CUNG BẰNG CHỮ KU

Ví Dụ:

1.     HỌC学=H+O+C=GA+KU=がく

HỌC SINH学生=がくせい

HỌC TẬP学習=がくしゅう

2.     QUỐC国=QU+Ô+C=K+O+KU＝こく

HÀN QUỐC韓国=かんこく

QUỐC TẾ国際=こくさい

3.     TỐC速=T+Ô+C=S+O+KU＝そく

TỐC ĐỘ速度=そくど

CAO TỐC高速=こうそく

XII-NHỮNG  ÂM HÁN VIỆT CÓ ÂM VẦN LÀ ~ONG, ~ ÔNG ~ANG, ~ ĂNG, ~ ÂNG THÌ ÂM ON CÓ ÂM VẦN LÀ ~OU

 Ví dụ:

1.     CÔNG工=C + ÔNG = K + OU = こう

CÔNG NGHIỆP工業＝こうぎょう

2.     TANG 葬= T + ANG =S + OU =そう

TANG THỨC葬式＝そうしき

3.     ĐẲNG等=Đ+ĂNG=S+OU=とう

BÌNH ĐẲNG平等＝びょうどう

4.     TẦNG層=T+ÂNG=S+OU=そう

CAO TẦNG高層＝こうそう　

XIII- NHỮNG ÂM HÁN VIỆT CÓ ÂM VẦN LÀ  ~ AO , ~ ÂU THÌ ÂM ON CÓ ÂM VẦN LÀ ~ OU

   Ví dụ:

1.     CAO高 = C + AO = K=OU=こう

CAO TỐC高速＝こうそく

2.     LÃO老=L+AO=R+OU=ろう

LÃO NHÂN老人＝ろうじん

3.     MẬU貿=M+ÂU=B+OU=ぼう

MẬU DỊCH貿易＝ぼうえき

4.     ĐẦU頭=Đ+ÂU=T+OU=とう

NHẤT ĐẦU 一頭

Nguồn: Sưu tầm